Canalblog
Editer l'article Suivre ce blog Administration + Créer mon blog
Publicité
auvergnat oûbirnhat
15 mars 2022

Ossendòwki 5 la ribèiro que trabalho

Moun sejour din la regiou de Sifkova duret pas plô lountemp, mas l’empleguèri del mièl que pouguèri. D’en primier, mandèri un ome de la regiou chas mis amics de Krasnouiarsk e me faguèrou pourta de fardos, de botos, d’argent, una trousso de farmacio e, ço qu’èro inquèro mai impourtant, un faus passaport, puèi qu’èri counsiderat coumo mort per li bolsheviks.

 

Li gents de Sifkova aprenguèrou un jiour que lou coumissàri del gouvernoment di souviets vendrio requisiciouna de bestiau per l’armado roujo.

Acò èro perilhous de demoura mai de temp. Per milo roubles engajèri un pescadour que me menet à quatre-vint kiloumetre en amount, fin una mino d’or abandounado, talèu que lou flume, que s’èro pas doubèrt que per plaços, se sario coumpletomen dessembarrassat de sei glaços. Enfi un mati, auziguèri un rambalh assourdissent, coumo una fourmidablo canounado e courreguèri veire: la ribèiro avio soullevat la masso de glaço, puèi l’avio leissado retoumba per la coupa. Me destriguèri d’ana soubre la ribo ounde veguèri una sceno terriblo e majestouso. Lou flume avio carrejat un enorme voulum de glaço que s’èro destacat al sud e lou pourtabo vel nord souto la jasso espesso que coubrissio inquèro de partidos de la ribèiro: mès aquelo butado avio roumput lou barratge ivernau à l’ubac e largat touto aquelo masso grandiouso en uno darrièro rounçado vers l’Oucean Artique. L’Enissèi, lou paire Enissèi, l’eroi Enissèi, es un di mai loungs flumes d’Asìo, prigound e manifique, soubre lou loung de soun cours mejan, ount’ es flancat dinc una gourgo per de naltos mountonhos escalabrousos. De kiloumetres de glaço se desplaçabou, e s’abrigalhabou soubre lei rocho isoulados, viroulejabou en revoulums encourrouçats, soullevavou de loungs troçs dei routos d’ivèr, ammé li tibanèls mountats per lei caravanos que vaun, al temp freid, de Minousinsk à Krasnouiarsk soubre lou flume gelat.

 

Aquelo glouriouso retirado de la glaço m’enplinabo d’ourrour e de fàsti en veire lis afrousos despoulhos que lou Ienissèi carrejabo din aquelo desbaruto de cado annado. Erou li cadabres di countro-revouluciounàris executats, ouficiers, souldats e cousaques de l’anciono armado del gouvernadour generau de touto la Russìo anti-bolsheviko, l’amirau Kolchak. Ero lou resultat de l’obro sanguinouso de la Cheka à Minousinsk. De centenaus de cadabres de la tèsto ou dei môs talhados, dei caros mutilados, di cos miech-carbounisats, di crànis deifounçats, floutabou e se mesclabou i blots de glaço en quisto d’un toumbèl, ou viroulejabou din li revoulums, entre li blots desquissats; èrou cachats, desquissats, massos informos que lou flume, fastigat de soun prefait, racabo soubre lis isclo e li bancs de sourro. Bourdijèri tout lou cours mejan del Ienissèi e rescountrèri tout lou temp aquéssi testimouniatges pouirits e terrifiants de l’obro di bolsheviks. A un viratge del flume, avisèri un grond mouloun de chavals, n’i avio almen tres cent. A uno versto en avau, veguèri inquèro pieje: un floc de vernhats, loung de la ribo, avio arrancat al flot e gardat din sei brinchos toumbarèlos, coumo entre li dets d’una mô, de cos umôs de toutos lei formos e din toutos lis atitudos, en lour gardant uno aparéncio de naturau qu’escalpret per sempre din moun esperit lou remembre d’aquelo visto d’espavento. Din aquel groupe pietadous e macabre, coumtèri setanto cadabres.

 

Enfi la mountonho de glaço passet, puèi i aguet li debords limounous que pourtabou de roulhs, de brincho e de cos, de cos, de cos. Lou pescadour e soun filh me boutèrou din lour canot fach d’un roulh de tremoul e remountèrou lou courrent à la pargo loung de la ribo. Acò’s plô dur de remounta coumo acò un rach rapide. I viratges soubtes, nous chalio rema de toutos noustos forços countro la forço de l’aigo. I o d’endrèits qu’avançavan sounque en nous arrapant i rouchas. De cops nous chalio forço temp per faire sounque cinq ou sièi metre en aquéssi liocs rapides. En dous jiours, arriberan pamen à la fi de nouste vouiatge. Passèri quauques jiours din la mino d’aur ounde lou gardiô e sa familho demourabou. Coumo aviou pas gaire de mangisclo, aviou pas re per me douna, e deguèri ana chassa un cop de mai. Amm acò aduguèri de prebendo niovo à mis ostes.

 

Un jour, venguet un ingeniour agrounome. M’escoundèri pas, que durant moun ivèr pels bosces avio leissat creisse ma barbo, tô plô que ma quito maire m’aurio pas remés. Mas nouste visitour èro ple de finesso e me devinhet cop-sic. Lou cranhèri pas, que veguèri qu’èro pas bolshevik e n’aguèri lèu la counfirmaciou. Nous descoubrigueran d’amics coumus e d’idèios parièros soubre lis eveniments. Viscabo près de la mino d’aur, dinc un vilajou ounde bailejabo lis obros publicos. Decideran de fugi ensem. I pensàbi despuèi lountemp e avioi un plan de fugido. Sabioi la situaciou de la Siberio, sabioi sa geougrafìo també. Decidèri que la milhouro routo sario per l’Urianhai, partido nord de la Moungoulio, près dei sourgos de l’Enissèi, puèi per la Moungoulio vers l’Ourient loundan e lou Pacifique. Abans que lou gouvernomen Kolchak saio estat derroucat, avioi agut missiou d’estudia l’Urianhai e la Moungoulio oucidentalo: avio counsultat menimousomen toutos lei mapos, e toùti lis oubratges qu’avio pougut troubat aqui-dessoubre. Per coumpli l’entrepreso gausardo, avioi un crane fissou, ma pròpio counservaciou.


                                       Fotò : lou Ienissèi

Ienissèi

 

 

 

---

Noto:

À prepaus di faus passaports.

 

Fin la fi del regim de Ceauşescu en Roumanio, e supausi que din lis àutri païs coumunisto èro parier, li lhibres d’escolo primàrio chantabou lei lausenjos de Pavel Morozov.

 

Pavel Morozov èro un Russe, un droullet, e soun paire avio fabricat de faus passaports per permetre à de gents de passa d’una regiou de Russìo à uno auto.

 

Lou droullet denounciet soun paire à la poulìcio poulitico, la Cheka, qu’arrestet lou paire talèu.

 

Acò se passabo en 1928.

Lou paire Morozov fouguet coundennat à uèit ons d’obros fourçados, mas aguet pas lese d’achaba sa peno, que mouriguet abans.

 

Vaqui ço que beilabou en eisemple din li regims coumunistos. La denounciaciou di parents èro pas uno especificitat nazisto. Al countràri, l’aviou represo di bolsheviks.

Publicité
Publicité
Commentaires
auvergnat oûbirnhat
Publicité
Archives
Publicité